Σκύλος βοηθός διαβητικών

Το κέντρο εκπαίδευσης σκύλων βοηθών Nina Service Dogs και το εξειδικευμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης σκύλων βοηθών για παιδιά και κατ' εξαίρεση για ενήλικες με ζακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, εστιάζουν στην βελτίωση της ζωής των οικογενειών παιδιών και ενηλίκων με διαβήτη τύπου 1.

Ως σκύλος βοηθός διαβητικών, ορίζεται ο ειδικά εκπαιδευμένος σκύλος για την προστασία διαβητικών. Η επιφάνεια της μύτης του σκύλου διαθέτει 200 εκατομμύρια οσφρητικούς υποδοχείς. Τα σκυλιά έχουν τουλάχιστον 1000 φορές μεγαλύτερη ικανότητα ανίχνευσης ανεπαίσθητων οσμών σε σχέση με τον άνθρωπο. Η οσφρητική ικανότητα τους μπορεί να φτάσει μέχρι και 1.000.000 φορές περισσότερο από την αντίστοιχη του ανθρώπου και η όσφρηση του σκύλου έχει μεγάλη απομνημονευτική ικανότητα οσμών. Ο σκύλος βοηθός διαβητικών μπορεί να θεωρηθεί ένα επί πλέον εργαλείο για την έγκαιρη ανίχνευση των υπογλυκαιμικών και υπεργλυκαιμικών κρίσων.

Εκπαιδεύεται να μπορεί να αναγνωρίζει και να οσφραίνεται τις χημικές μεταβολές που πραγματοποιούνται στον οργανισμό, στο δέρμα, στον ιδρώτα, το σάλιο και την ανάσα του διαβητικού όταν η γλυκόζη πέφτει ή ανεβαίνει και ειδοποιεί όταν αντιληφθεί μια τέτοια μεταβολή. Η αποτελεσματικότητά του εξαρτάται πολύ από την συχνότητα και την επανάληψη ανίχνευσης των κρίσεων και από την συνεχή εκπαίδευση του σκύλου από τους ίδιους γονείς ή κηδεμόνες, πάντα σε συνεργασία με την Οργάνωση.

Άτομα που έχουν πολλά χρόνια διαβήτη κινδυνεύουν ακόμη περισσότερο καθώς δεν έχουν ιδιαίτερα συμπτώματα όταν το ζάχαρο τους πέφτει σε χαμηλά επίπεδα γιατί ο οργανισμός τους έχοντας συνηθίσει την κατάσταση δεν εκκρίνει αδρεναλίνη. Ο σκύλος διαβητικών, τις περισσότερες φορές μπορεί να προειδοποιήσει μόλις ανιχνεύσει τη μεταβολή στον οργανισμό, είτε γαυγίζοντας, είτε γλύφοντας επίμονα το άτομο, είτε μυρίζοντας επίμονα το άτομο γενικά αλλά και γύρω από τη περιοχή του στόματός του, είτε ακουμπώντας το άτομo με το πόδι ή τη μύτη του. Τα σκυλιά αυτά διαθέτουν εκπληκτικές ικανότητες και άνθρωποι που έχουν δοκιμάσει τις υπηρεσίες ενός τέτοιου σκύλου δηλώνουν πως είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους καθώς τους προσφέρει εκτός από την αγάπη και την αφοσίωση ένα ακόμη εργαλείο και τρόπο πιθανής ανίχνευσης επερχόμενης κρίσης.

Τα σκυλιά αυτά εκπαιδεύονται με βάση τις ανάγκες του κάθε ατόμου π.χ. μπορούν επίσης να εκπαιδευτούν να μεταφέρουν φάρμακα ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να χρειαστεί το άτομο σε περίπτωση ανάγκης, να ειδοποιήσουν κάποιον για βοήθεια, να ξυπνήσουν γονείς αν υπάρχει παιδί και καταφέρουν να αντιληφθούν την πτώση ή αύξηση της γλυκόζης κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η αποτελεσματικότητα του σκύλου εξαρτάται από την συχνότητα των μεταπτόσεων της γλυκόζης και την επανάληψη της άσκησης του ζώου από την ίδια την οικογένεια, αποτελώντας ένα ακόμη εργαλείο υποστήριξης και όχι αντικαθιστώντας τον μετρητή ζαχάρου, τις εντολές ιατρών και αγωγής του πάσχοντα. Ο σκύλος βοηθός διαβητικών είναι ένα ακόμη εργαλείο που παρέχει περισσότερη ασφάλεια στο διαβητικό άτομο που συντροφεύει αλλά και στην οικογένεια του και βοηθάει στο να διατηρείται καλύτερος έλεγχος στα επίπεδα του ζαχάρου στο αίμα.

Τέλος θα θέλαμε να αναφερθούμε στην ψυχολογική και σωματική υποστήριξη που προσφέρουν αυτά τα σκυλιά στα άτομα που πάσχουν από διαβήτη αλλά και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Ο οργανισμός μας εκπαιδεύει και παρέχει σκύλους βοηθούς διαβητικών σε παιδιά και εφήβους που σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν και να πράττουν αυτόνομα. Αυτό σημαίνει ότι η πιστοποιημένη ομάδα απαρτίζεται αυστηρά από τον ενήλικα χειριστή του σκύλου βοηθού, το παιδί ή τον έφηβο με διαβήτη και τον σκύλο βοηθό. Σε περιπτώσεις ενηλίκων που επιθυμούν να αποκτήσουν το δικό τους σκύλο βοηθό είναι απαραίτητη η άριστη ψυχική τους υγεία και απαιτείται βεβαίωση γιατρού γι΄αυτό.

*Σημείωση. Παρά το γεγονός ότι οι σκύλοι βοηθοί διαβητικών μπορούν πραγματικά να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής ενός ατόμου με διαβήτη, δεν είναι 100% σίγουρο ότι ο σκύλος βοηθός θα είναι πάντα σε θέση να εντοπίσει τις μεταπτώσεις ζαχάρου στο αίμα. Ακόμα και αν αυτό είναι εφικτό, χρειάζεται συνεργασία για την εκπαίδευση του σκύλου, με τον ενδοκρινολόγο που παρακολουθεί το άτομο στο σύνολο της διάρκειας εκπαίδευσης. Η συντήρηση της εκπαίδευσης και η συνεχής συνεργασία του ατόμου με διαβήτη με τον εκπαιδευτή και τον ενδοκρινολόγο, κρίνεται απαραίτητη.

Έλενα Παλάγκα, Εκπαίδευση σκύλων βοηθών - Nina Service Dogs